Co to jest MES i jak ten system działa w praktyce?

Szukając rozwiązań dla Twojej firmy produkcyjnej z pewnością spotykasz się ze skrótowcem „MES”. Co on oznacza? W jaki sposób MES może pomóc w Twojej działalności? Tego dowiesz się z tego artykułu. 

Czym jest system MES?  

Co to jest MES? Ten skrótowiec pochodzi od słów Manufacturing Execution System, co można tłumaczyć jako „system realizacji produkcji”. Ale co to właściwie oznacza? MES to program komputerowy, którego zadaniem jest kompleksowe zarządzanie i kontrolę nad procesami w zakładach produkcyjnych. Dzięki temu system zapewnia aktualne informacje na temat stanu produkcji, wydajności, jakości wyrobów oraz ewentualnych problemów, które mogą pojawić się na linii produkcyjnej. System MES umożliwia lepsze śledzenie i analizę procesów, poprawiając zarządzanie materiałami, zmniejszając straty i przestoje, a także zwiększając ogólną efektywność i produktywność zakładu. 

Systemy MES mogą różnić się zakresem swoich funkcjonalności. Wybierając takie oprogramowanie weź pod uwagę, czy dany system pozwala: 

  • wygodnie zarządzać zleceniami produkcyjnymi, 
  • określać zapotrzebowanie na surowce, 
  • sprawdzać stany magazynowe, 
  • tworzyć zapytania ofertowe do dostawców i kontrolować dostawy  
  • zarządzać podwykonawcami – dostarczać dokumentację techniczną, a także kontrolować wydawanie surowców i jakość przyjmowanych półproduktów, 
  • planować zlecenia produkcyjne z uwzględnieniem czasochłonności, wydajności maszyn czy kalendarza zmian pracowniczych. 

Możliwości oprogramowania Manufacturing Execution System 

Przyjrzyjmy się bliżej wybranym – jest ich znacznie więcej! – możliwościom, które firmom produkcyjnym zapewnia system MES. 

Planowanie zleceń produkcyjnych 

Jednym z najważniejszych zadań systemu MES jest zarządzanie zleceniami produkcyjnymi. To właśnie w tym oprogramowaniu planista wprowadza zlecenie produkcyjne – na ogół wprowadzając do niego takie elementy, jak: 

  • data rozpoczęcia i planowanego zakończenia, 
  • ilość towaru do wyprodukowania, 
  • wybrana technologia, 
  • linia produkcyjna. 

W wyniku takich działań uzupełniony zostaje rejestr planowanych i już rozpoczętych zleceń, który daje pełną wiedzę na temat trwających procesów produkcyjnych oraz stopnia ich zaawansowania. Planowanie produkcji znacznie ułatwiają takie możliwości, jak przyporządkowywanie zleceń na linię za pomocą graficznego wykresu czy automatyczne planowanie w oparciu o dostępność pracowników. 

Rozliczanie produkcji 

Skuteczne zarządzanie produkcją obejmuje również jej optymalizację – a trudno podejmować trafne decyzje bez odpowiednich danych. Właśnie dlatego tak istotna jest możliwość rozliczania produkcji w systemie MES. Porównanie różnicy między zakładanymi a rzeczywistymi kosztami (finansowymi i czasowymi) zlecenia produkcyjnego pozwala dostrzec, gdzie należy wprowadzić usprawnienia. Co więcej, możliwość zdefiniowania narzutów kosztowych (związanych np. z kosztami wydziałowymi) dodatkowo urealnia takie rozliczenie. 

Integracja z innymi systemami 

System MES nie musi działać w oderwaniu od innego oprogramowania stosowanego w firmie – np. systemów ERP czy księgowych. Tak zwana integracja systemów sprawia, że mogą wymieniać one między informacje – tak, by dane znajdujące się w każdym z nich były spójne. Integracja systemów sprawia, że akcja podjęta w jednym systemie automatycznie wywołuje odpowiedni skutek w innym. To sprawia, że zarządzanie firmą staje się znacznie wygodniejsze. 

Korzyści z wdrożenia systemu MES 

Wdrożenie systemu MES w firmie produkcyjnej zapewnia jej liczne korzyści. Przyjrzyjmy się dwóm najważniejszym spośród nich. 

Zwiększenie wydajności i redukcja kosztów 

Wdrożenie systemu MES bezpośrednio przyczynia się do zwiększenia wydajności i redukcji kosztów w zakładach produkcyjnych. System ten zapewnia precyzyjny monitoring procesów, co umożliwia szybkie identyfikowanie i eliminowanie przestojów oraz innych niewydajnych elementów produkcji. Dzięki systemowi MES menedżerowie mają możliwość analizy danych produkcyjnych, co pozwala na optymalizację zarówno pracy ludzi, jak i maszyn. System ten również umożliwia harmonogramowanie produkcji, co przekłada się na skrócenie czasu realizacji zamówień i redukcję kosztów magazynowania. Automatyzacja procesów raportowania i dokumentacji w MES redukuje ryzyko błędów ludzkich, co dodatkowo obniża koszty operacyjne. Zastosowanie MES jest również korzystne z punktu widzenia zarządzania jakością, gdyż system ten pozwala na śledzenie zgodności z normami i standardami w każdym etapie procesu produkcyjnego. 

Poprawa jakości i śledzenia produkcji 

System MES odgrywa kluczową rolę w usprawnianiu współpracy i komunikacji w zakładzie produkcyjnym. Pozwala on na centralizację informacji, co zapewnia wszystkim pracownikom dostęp do aktualnych i spójnych danych dot. procesów produkcyjnych. Dzięki temu decyzje mogą być podejmowane szybciej i na podstawie pełniejszego obrazu sytuacji. System umożliwia również automatyzację powiadomień i alertów, co przyczynia się do szybszego reagowania na nieprzewidziane zdarzenia i problemy produkcyjne. W rezultacie wdrożenie MES prowadzi do lepszego zrozumienia procesów, większej transparentności działań i, co również istotne, do budowania kultury ciągłego doskonalenia w przedsiębiorstwie. 

Podsumowanie 

Wdrożenie systemu MES to nie tylko wybór oprogramowania stosowanego w firmie produkcyjnej. To także ważna biznesowa decyzja, która pozytywnie i znacząco wpływa na transparentność procesów produkcyjnych, przepływ informacji w firmie, a także jakość efektów końcowych. A zatem: co to jest MES? To rozwiązanie, które powinna wziąć pod uwagę każda firma produkcyjna, również ta należąca do segmentu małych i średnich przedsiębiorstw.